Juli/Augustus 2003, nr 246

Hulk

De Grote Groene in de stoffelijke wereld

Hulk van Ang Lee is een imposant opgetuigde cartoon onder kunstmatige hoogspanning en met vernieuwende special effects.

Is he MAN or MONSTER or... is he both?

De meeste digitale creaties weerspiegelen perfect de laatste stand van zaken op het gebied van computerfilmtechnologie. Zo werd een personage van vloeibaar kwik bedacht in Terminator 2, of werd Starship troopers opeens overspoeld door allemaal insecten, omdat de digitalisering het opvoeren van dergelijke schepsels mogelijk maakte. Er wordt alles op alles gezet om de toeschouwer ervan te overtuigen dat de in de computer gecreërde wezens ook werkelijk in de echtemensenwereld rondlopen. Al te intiem contact tussen mensen van vlees en bloed en de diginages wordt echter vaak verdoezeld met handige editing, een gebrek aan licht of veel explosies.
Zoniet in Hulk. Het driedubbelgespierde groene monster is prachtig gedetailleerd geanimeerd, tot in de kleinste peesjes, wapperende haartjes en duizelingwekkende bewegingen. Hij gaat bovendien indrukwekkend krachtdadig tekeer in de stoffelijke wereld - het computergegenereerde schijnbeeld mept een set van een laboratorium tot moes en smijt (deels echte) militaire tanks aan stukken.

Volle licht
Misschien juist wel omdát hij zo op een mens lijkt geloof je geen moment in zijn echtheid. De Hulk in de mensenwereld blijft zo overtuigend als het dansje van Dick Van Dyke met de pinguïns in Mary Poppins: je vind het als kijker heel knap, zoals je een realistisch schilderij knap kan vinden, maar je blijft je ten volste bewust naar een imposant opgetuigde cartoon te kijken. De filmmakers maken daar ook geen geheim van - na een paar mysterieuze verschijningen in het halfduister wordt de Grote Groene gewoon in het volle licht gezet, en mag een van de mensen met zijn hand over zijn gezicht strijken, alsof ze extra willen benadrukken wat het verschil is tussen virtueel en vlees-en-bloed.
De Hulk (Eric Bana uit Chopper) is expres heel kunstmatig gehouden. Hij danst en stuitert zoals alleen computeranimaties dat doen (er zit altijd iets getrainde-zeeleeuwachtigs in digitale animaties - wellicht een keer leuk voor een studie). Hij is nuanceloos hard- en latexgroen. Hij houdt (eeuwige controverse) ondanks een toename van vier keer in grootte zijn onderbroek aan.
Van de shot- en scèneovergangen is bovendien een grafisch feest gemaakt. Hele en halve shots overlappen elkaar, split screens verschijnen en verdwijnen in verschuivende beeldverhoudingen. Een palmboompje wordt uitgesneden en op een volgend shot geplakt. Het is een met zorg uitgevoerd equivalent voor de grafische genoegens van het (Marvel-)stripverhaal.
Wat ook geldt voor de rest van de film. Het script hopt van emotioneel hoogtepunt naar emotioneel hoogtepunt, met personages die schematische en buitenproportionele karaktertrekken hebben (getraumatiseerd, megalomaan, krampachtig beschermend). Dit terwijl de acteurs spelen in close-up alsof ze proberen te verbergen dat ze ondertussen elektroshocks krijgen toegediend. Ook dat heeft dezelfde intensiteit als de broeierige gestileerde ernst van comics.
Meeslepend is het verhaal door die kunstmatige hoogspanning wel, het uitnodigen tot contemplatie of emotionele betrokkenheid wellicht wat minder. Maar regisserende alleseter Ang Lee is er na uiteenlopende films als The ice storm en Crouching tiger, hidden dragon hoe dan ook wéér in geslaagd een film uit geheel eigen, unieke, eenmalige esthetiek op te trekken.

Chris Buur

Hulk
Verenigde Staten, 2003
Productie: Gale Anne Hurd, Avi Arad, James Schamus, Larry Franco
Regie: Ang Lee
Scenario: James Schamus, John Turman, Michael France, gebaseerd op het Marvel-personage van Jack Kirby en Stan Lee
Camera: Frederick Elmes
Montage: Tim Squyres
Art direction: Rick Heinrichs
Muziek: Danny Elfman
Met: Eric Bana, Jennifer Connelly, Sam Elliott, John Lucas, Nick Nolte
Kleur, 137 minuten
Distributie: UIP
Te zien: vanaf 10 juli