Girl

Girl is een film om verliefd op te worden, maar ook een om mee te worstelen. Hoe ga je om met dit debuut van Vlaming Lukas Dhont over een transmeisje dat ballerina wil worden?

“Wil je een jongen of een meisje zijn?” Een pijnlijke scène van Lukas Dhonts prijswinnende debuut Girl speelt zich af tijdens een slaapfeestje. Lara (Victor Polster) is er one of the girls. En toch ook niet: de jarige staat erop dat Lara haar mannelijke geslachtsdeel laat zien. Zij ziet hen toch ook de hele tijd naakt in de kleedkamerdouches van de balletschool? Alweer wordt Lara geconfronteerd met (en gereduceerd tot) haar sekse, lichaam en seksuele identiteit.

Zulke confrontaties beperken zich niet tot de film. Girl, een portret van een vijftienjarig transmeisje dat ballerina wil worden, roept nou eenmaal vragen op. Waarom de Vlaamse debutant Lukas Dhont bijvoorbeeld voor een cisgender (iemand wiens sekse en gender overeenkomen) acteur heeft gekozen in zijn genderblinde casting. In dat genderblinde schuilt natuurlijk het antwoord, maar bewezen Sean Bakers Tangerine en Sebastián Lelio’s Oscarwinnende Una mujer fantástica niet eerder – in schril contrast met The Danish Girl van Tom Hooper – het belang van transacteurs in zulke verhalen? Zou een film als deze niet een kans moeten bieden aan transmensen die het glazen plafond van de filmindustrie willen doorbreken? Bovendien: kan een cisgender man alle nuances van zo’n complexe rol wel verbeelden?

Wat betreft die laatste vraag lijken Dhont en Polster geslaagd in hun ambitie. Girl is een film om verliefd op te worden. De regie van Dhont is meesterlijk. Polster zet op voortreffelijke wijze het leven neer van een puber die worstelt voor twee, of drie, of voor nog veel meer. “Ik wil geen voorbeeld zijn. Ik wil een meisje zijn”, klaagt Lara tegen haar kinderpsycholoog.

Schok
Nog meer vragen: hoe kan een cisgender criticus zulke momenten op waarde schatten? Neem het juryrapport over Girl van FIPRESCI. Na Cannes moest dat rapport worden herzien, omdat erin geschreven werd over een vader-zoon- in plaats van vader-dochterrelatie. Het is lastig om in Girl niet over zulke gevoeligheden te struikelen. De film doet je stilstaan bij hoe je (nog niet) schrijft, spreekt en denkt over het complexe spectrum van biologische en seksuele identiteit. Je neigt zelfs anders te kijken naar een film als Girl. Ook een onschuldige vraag als “Ben jij de zus van Milo?” (Milo is haar broer) kan als een schok door de zaal gaan. Hoe zal Lara daarop reageren? Over de kleinste details van haar leven valt te twijfelen.

Wat zo mooi is aan Girl, is dat die twijfels gaandeweg plaatsmaken voor meer: empathie, begrip en liefde voor alle hoofdpersonages. En een apart gevoel als de aftiteling begint, dat je Lara gaat missen en dat je veel meer van haar zou willen zien en weten. Lara is inderdaad veel meer dan een voorbeeld. Ze is een inspirerend, jong mens op weg naar volwassenheid. Dat gevoel kan elk mens op waarde kan schatten, zeker als het zo scherp verbeeld is als in Girl.